Author Archives: رویا

گفتم که يکي از کتابايي

گفتم که يکي از کتابايي که از نمايشگاه کتاب خريدم «تمهيدات» «عين القضات همداني»ه. تمهيد ششم کتاب راجع به عشقه.
– اي عزيز، به اين حديث گوش کن که مصطفي گفت: هرکس که عاشق شود و آنگاه عشق خويش را پنهان دارد و بر عشق بميرد، شهيد باشد.
– دريغا عشق فرض (واجب) راه است، براي همه. دريغا اگر عشق خالق نداري عشق مخلوق مهيا کن تا قدر اين کلمات تو را حاصل شود (به! قبلا يه تصحيح ديگه از محمد کاظم کهدويي و يدالله شکيبا فر رو خونده بودم اينو نوشته بود ولي تو اين يکي که تصحيح رضا اسدپور نوشته سعي کن و عشقي مهيا کن تا قدر اين کلمات…!!!!)دريغا از عشق چه مي‌توان گفت! و از عشق چه نشاني مي‌توان داد، و چه عبارتي مي‌توان کرد!‌قدر نهادن در عشق بر کسي مسلم مي‌شود که با خود نباشد و خود را ترک کند، و خود را در عشق، ايثار کند عشق آتش است، هر جا که باشد جز او چيزي نماند. هرجا که برسد مي‌سوزاند و به رنگ خود مي گرداند.
– اي عزيز نمي دانم که از عشق خالق بگويم يا از عشق مخلوق. عشق ها بر سه گونه آمدند، اما هر عشقي درجات مختلف دارد: عشقي صغير، و عشقي کبير و عشقي ميانه.
عشق صغير عشق ماست با خداي تعالي. و عشق کبير، عشق خداست با بندگان خود، عشق ميانه را دريغا. نمي‌توانم گفت که بس مختصر فهم آمده‌ايم.

اون امتحاني که داده بودم

اون امتحاني که داده بودم رو قبول شدم، وقتي زنگ زدن که بيا کلاس، گفتم ا مگه من قبول شدم؟! انقدر مصاحبه رو بد داده بودم که حتي زنگ نزده بودم ببينم قبول شدم يا نه. البته هنوز معلوم نيست که از کي شروع مي‌شه، اين جلسه آشنايي بود، من که خيلي خوشم اومد. ولي بديش اينه که اگه زود شروع بشه، اردو نمي‌تونم برم و يک عالم دلم مي‌سوزه!

ديشب رفته بوديم خونه يکي

ديشب رفته بوديم خونه يکي از دوستامون مهموني. اين‌ها هم‌دوره‌اي مامان بابام تو امريکا بودند و هنوز بعد از ۲۵ سال هر دفعه با هم هستند، يک ضرب راجع به خاطرات اون‌جا حرف مي‌زنند. اين دفعه به جز من و داداشم يه دانشجوي شريفي ديگه هم بود! اين يه دليل! و دليل ديگه هم همين بحث قضاياي اخير راجع به ويزا و اين‌ها. خلاصه آخرش رسيد به اين‌که آخه چرا امريکا اين شده. اونا الان نصف سال رو تقريبا اين‌جا هستن و نصف ديگه رو اون‌جا. همش مي گفتن از اين‌که چه‌قدر به درس بي‌علاقن. و يا به عبارتي خنگن! و اين اطلاعات سياسيشون هم صفره و اين‌ها. بعد هي ما مي‌گفتيم خب پس آخه چرا اونا اينن و ما اينيم! مي گفتن خب خارجي‌ها. کلي از پيشرفت امريکا مديون خارجي‌هاست. ما مي‌گفتيم خب بالاخره علاوه بر اين ‌که امکانات جذب اين آدم‌ها رو دارن، معلوم مي‌شه عقلش رو هم دارن که اين کار رو بکنن. آقاي خونواده!!! که خيلي هم براي من آدم جالبيه. هميشه باباي منو مسخره مي‌کنه که همش درس مي‌خونده عوضش خودش از کار تو پمپ بنزين و اينا شروع کرده و الان مدير عامل يه کارخونه خيلي مهمه و خيلي وضعشون هم خوبه. اين دفعه توجه کردم و ديدم که واضحه که خيلي باهوشه. در درک حرفاي آدم‌ها. خلاقيت در حرف زدن و چيزاي ديگه. واقعا آدم مي‌فهمه که اون کسايي که به يه جايي رسيدن حتما يه جورايي باهوش بودن. داشتم مي گفتم اين آقاي خونواده مي‌گفت که خب امريکا خيلي کشور با نعمتيه. اينو نمي‌شه انکار کرد. کشوري با اين وسعت. و بعد همه‌اش يه زبون. دور و برش همش دريا و از چيزاي ديگه مثل نفت و کشاورزي و معادن هم که کم ندارن. بعد ما گفتيم که خب درسته که اين چيزا خيلي موثر و مهمه اما از طرفي هم دردسرسازه. وسعت يک کشور مي‌تونه اداره‌اش رو خيلي دچار مشکل کنه. و منابع خب چرا باعث نشده ديگران بريزن اون‌جا و بخوان استفاده کنن. بعد اون و بابام کلي از تاريخ امريکا گفتن. اين که بعد از استقلال از انگلستان اون ۵ نفري که در استقلال آمريکا نقش داشتند و قانون اساسي‌شون رو نوشتن،چه آدم‌هاي زيرک و باهوش و کار درستي بودن. و قانون اساسي ممکلتشون رو نوشتن. و وقتي به واشنگتن انگار مي‌گن که بيا ريس‌جمهور بشو مي‌گه نه. اين دريچه ديکتاتوريه. مردم بايد راي بدن و انتخابات برگزار شه. و بعد البته بحث خيلي سياسي‌تر شد که عين ما! ولي واقعا اين که پايه گذاران آدم‌هاي عاقلي باشن چه‌قدر در نتيجه تاثير مي‌ذاره.

به نظر شما بيست تومني

به نظر شما بيست تومني سبزه يا آبي؟!!!اينم يکي ديگه از کاراي عجيب غريب بچه‌هاي دانشکده ما! ديروز يه بيست تومني چسبونده بودن به يه کاغذ و زيرش دو تا ستون گذاشته بودند زير يکي اسم کسايي که مي‌گفتن آبي و يکي ديگه سبز. جالبي قضيه اين بود که چه ‌قدر همه با جديت خودشون رو درگير اين قضيه کرده بودندو از همه استادا هم پرسيده بودن!
راه‌حل هاي تکنولوژيک هم البته ارائه شد. که اسکنش کنيم و تو يه چيزي مثلا مثل Corel Draw بفهميم بيشتر چه رنگيه!

گفتم که دارم کتاب زندگي

گفتم که دارم کتاب زندگي John Nash (قهرمان فيلم ذهن زيبا) رو مي‌خونم، اين‌ها قسمت‌هايي از مقدمه‌اشه. يه چيزايي هم راجع به شيزوفرني داره که خيلي جالبه. در ضمن هيچ ادعايي بر اين‌که ترجمه خوبي کرده باشم ندارم!!
«چه‌طور شما، يک رياضيدان، مردي که خود را وقف استدلال و اثبات منطقي کرده‌ است … چه‌طور باور مي‌کرديد که موجودات فرازميني براي شما پيام مي‌فرستند؟ چه‌طور باور مي‌کرديد که توسط بيگانه‌ها از فضا مامور شده‌ايد که دنيا را نجات دهيد؟ چه‌طور …؟»
« چون، ايده‌هايي که درباره موجودات ماوراء طبيعي داشتم به همان صورتي به ذهنم مي‌آمد که ايده‌هاي رياضيم مي‌آمد. بنابراين آن‌ها را جدي مي‌گرفتم»
قهرمان‌هاي او متفکران مجرد و فوق بشرهايي چون نيوتن و نيچه بودند. کامپيوتر و داستان‌هاي علمي تخيلي از علائق او بودند. او «ماشين‌هاي متفکر» را آنطور که او مي‌ناميدشان، از بعضي جهات از انسان‌ها برتر مي‌دانست. زماني او شيفته اين مساله شده بود که آيا ممکن است داروها (مواد مخدر؟) کارايي ذهني و فيزيکي را زياد کند؟
او فريب ايده وجود موجودات بيگانه‌اي با عقلانيت برتر که به خود آموخته بودند که به تمام احساسات بي‌توجهي کنند را خورده بود. از آنجا که به شدت عقل‌گرا بود، آرزو داشت تا تصميمات زندگي را – اين که اولين آسانسور را سوار شود يا براي بعدي منتظر بماند، اين که پولش را در بانک بگذارد، چه شغلي را قبول کند، آيا ازدواج کند- را به محاسبه سود و زيان و الگوريتم‌هاي رياضي جدا از احساسات، عرف و آداب تبديل کند.
اين رياضيدان بزرگ لهستاني John von Neumann بود که براي اولين بار تشخيص داد که رفتارهاي اجتماعي را مي توان به عنوان يک بازي تحليل کرد. مقاله او در سال ۱۹۲۸ درباره بازي‌هاي اتاق پذيرايي اولين کوشش موفقيت آميز براي درآوردن قوانين منطقي و رياضي درباره رقابت بود. همان‌طور که Blake عالم را در دانه شني ديد، دانشمندان بزرگ اغلب به دنبال سرنخ‌هايي براي مسائل گسترده و پيچيده در زندگي گوچک و آشناي روزمره بوده‌اند. نيوتن به دريافتي نسبت به آسمان‌ها با تردستي با گلوله‌هاي چوبي دست‌يافت. اينشتين درباره يک قايق که از يک رودخانه بالا مي‌رفت فکر مي‌کرد. Von Neumann درباره
بازي پوکر تعمق مي‌کرد. آن‌طور که Von Neumann عقيده داشت، کاري ساده و بازي‌گونه مثل پوکر ممکن است کليد کارهاي بسيار جدي تر انساني باشد، به دو دليل. هم پوکر هم رقابت اقتصادي به نوعي استدلال احتياج دارند، محاسبه عقلاني سود و زيان بر پايه سيستمي از مقادير که از داخل سازگارند (« بيشتر بهتر از کمتر است» ). و در هر دو مورد، نتيجه براي هر کدام از طرفين نه تنها به کارهاي خود او که به کارهاي مستقل طرف مقابل هم بستگي دارد.
يک قرن جلوتر، اقتصاددان فرنسوي Anttoine-Augustin Cournot اشاره کرده بود که انتخاب اقتصادي وقتي يا هيچ‌کدام از عوامل حاضر نباشند يا تعداد آنها زياد باشد،بسيار ساده مي‌شود. رابينسون کروزوئه در جزيره تنهايي خود لازم نيست نگران ديگراني باشد که کارهاي آنها روي او اثر بگذارد. همين‌طور قصابان و نانواهاي Adam Smith . آنها در دنيايي زندگي مي‌کنند که بازيگران زيادي وجود دارند و کارهاي آنها در واقع همديگر را خنثي مي‌کند. ولي وقتي عوامل بيشتر از يکي باشد ولي تعداد آنها آنقدر زياد نباشد که بتوان از اثر آن صرف نظر کرد، رفتار استراتژيک به يک مساله حل ناشدني تبديل مي‌شود : « من فکر مي‌کنم که او فکر مي‌کند که من فکر مي‌کنم که او فکر مي‌کند،» و همين‌طور.
Von Neuman توانست جواب قابل قيولي براي اين مساله استدلال دايره‌اي براي بازي‌هايي که دو نفره و با مجموع صفر (بازي‌هايي که ضرر يک نفر سود نفر ديگر است)هستند، پيدا کند. ولي بازي‌هاي با مجموع صفر بازي‌هايي هستد که کمتر به اقتصاد شبيه‌اند.
براي وضعيت‌هايي که بازيکنان زيادي با سود دو جانبه وجود دارند ـسناريوي معمول اقتصاد- شعور برتر Von Neumann باعث شکست او شد. او قانع شده بود که بازيگران بايد اتحادهاي موقتي تشکيل دهند، و توافقات ضمني کنند و تسليم اراده بزرگ‌تر، مرکزي و بالاتر شوند تا اين توافقات را اجرا کند. کاملا ممکن است که عقيده او منعکس کننده بي‌اعتمادي‌هاي نسل او باشد، در ميانه جنگ جهاني و رهايي از فرديت. گرچه Von Neumann کمتر با عقايد ليبرال اينشتين ، برتراند راسل و اقتصاددان انگليسي John Maynard Keynes موافق بود ولي با قسمتي از عقيده آنها موافق بود که کارهايي که ممکن است از نظر بک فرد عاقلانه به نظر بيايد مي‌تواند باعث آشوب اجتماعي شود. مانند آنها او از راه‌حل رايج آن زمان براي تعراضات سيسي در عصر سلاح‌هاي هسته‌اي استقبال مي‌کرد: دولت جهاني.
Nash جوان درک کاملا متفاوتي داشت . در حالي که تمرکز Von Neumann گروه بود، Nash به فرد توجه مي‌کرد. در تز دکتراي باريک ۲۷ صفحه‌ايش، که وقتي ۲۲ ساله بود نوشت، Nash يک نظريه براي بازي‌هايي ساخت که در آنها امکان سود دو طرفه هم وجود داشت، ارائه کرد و با اين مفهومي را ارائه کرد که اجازه مي‌داد يک نفر زنجيره بي پايان استدلال « من فکر مي‌کنم که او فکر مي‌کند که …» را در جايي پاره کند. حيله او اين بود که بازي را مي‌توان حل کرد وقتي هر بازيگر به‌طور مستقل بهترين جوابش را براي بهترين استراتژي طرف مقابل انتخاب کند.
بنابراين، يک مرد جوان که چنان از احساسات ديگران دور به نظر مي‌آمد ، توانست بفهمد که انساني‌ترين انگيزه‌ها و رفتارها به همان رازآلودگي رياضي (دنياي ايده‌آل صور افلاطوني که توسط انسان‌ها با درون‌گرايي محض آفريده شده بود) است. ولي Nash در يک شهر رو به توسعه در دامنه‌هاي Appalachian بزرگ شده بود که ثروت از تجارت خام و پر سر و صداي راه‌آهن، زغال سنگ و آهن قراضه و نيروي برق به دست مي‌آمد. عقلانيت فردي و منفعت طلبي، و نه توافق جمعي روي يک کالاي مشترک به نظر براي يک نظم قابل تحمل کافي بود. جهش بين مشاهداتش از شهري که در آن بزرگ شده بود به استراتژي منطقي براي يک فرد که سود خود را ماکزيمم و ضرر خود را مينيمم کند، کوتاه بود. موازنه Nash، وقتي توضيح داده مي‌شود به نظر بديهي مي‌آيد، ولي با فرمول بندي کردن مساله رقابت اقتصادي به صورتي که او کرد، Nash نشان داد که يک روند غير متمرکز تصميم گيري در واقع مي توانست منسجم و مناسب باشد، و به اقتصاد نسخه به روز شده‌ و پيچيده‌تري از نسخه تشبيه Adam Smith بدهد.